Jaap
de
Ruig
is
een
beeldend
kunstenaar
en
filmmaker
die
deels
in
Amsterdam,
deels
in
een
houten
woonwagen
in
de
polder
woont.
In
zijn
werk
spelen
dieren
of
gesymboliseerde
dieren
een
belangrijke
rol.
Dierenleven
als
metafoor
voor
het
leven
van
de
mens,
en
ook
de
menselijke
houding
ten
opzichte
van
boerderijdieren
en
dieren
in
het
algemeen.
Zijn
werk
is
te
zien
geweest
tijdens
tentoonstellingen
in
musea
en
galeries in heel Europa, evenals op talrijke videofestivals.
Toen
Jaap
de
Ruig
begin
twintig
was
en
een
moeilijke
periode
doormaakte,
verliet
hij
Nederland
en
belandde
in
Frankrijk,
waar
hij
werd
ondergedompeld
in
het
aardse.
Hij
hoedde
geiten,
molk
ze,
maakte
kaas,
mestte
uit
en
hakte
hout.
Het
veranderde
zijn
leven.
Een
ander
keerpunt
was
de
kennismaking
met
zijn
vriendin
Mariët
Meester.
Ze
reisden
rond
met
een
paard
en
een
zelfgemaakt
woonwagentje,
ze
trokken
met
een
ezel
door
Andalusië,
verbleven
maandenlang
in
India
en
raakten
bevriend
met
Roma
in
Roemenië.
Aanvankelijk
gebruikte
De
Ruig
fotografie
om
de
wereld
vast
te
leggen,
maar
op
een
gegeven
moment
realiseerde
hij
zich
dat
het
belangrijker
voor
hem
was
om
in
de
tegenovergestelde
richting
te
werken:
van
binnen
naar
buiten.
De
beeldende
kunst
gaf
hem
de
mogelijkheid
tot
analyse en reflectie.
Dieren
werden
een
vaste
waarde
in
zijn
werk.
Via
hen
onderzoekt
hij
de
donkere
kanten
van
het
bestaan;
lijden,
dood,
de
strijd
tussen
mens
en
natuur
en
tussen
mensen
onderling.
Hij
gebruikt
graag
humor
om
die
strijd
in
perspectief te plaatsen.
Tussen
oktober
2003
en
oktober
2004
ondernam
de
kunstenaar
een
reis
van
een
jaar,
de
Screening
Europe
Tour
.
Onderweg
gaf
hij
zesentwintig
filmvoorstellingen
met
een
selectie
van
zijn
videowerk.
Screening
Europe
was
voor
hem
ook
een
manier
om
de
overeenkomsten
en
de
culturele
verschillen in Europa te ontdekken.
Nadat
hij
voornamelijk
in
Amsterdam
was
gaan
wonen
en
steeds
minder
in
contact
kwam
met
dieren,
begon
De
Ruig
zijn
eigen
lichaam
te
gebruiken
als
een
gemakkelijk
te
manipuleren
beest.
In
2005
was
The
Burden,
een
video-
installatie
met
twee
projectoren,
een
van
de
eerste
resultaten.
Hoog
op
een
muur
staat
de
kunstenaar
achter
een
open
raam.
Hij
tilt
een
steen
van
de
vensterbank,
heft
hem
boven
zijn
hoofd
en
laat
hem
vallen.
Op
dat
moment
neemt
een
tweede
projector
het
over.
De
steen
raakt
de
grond
in
een
cirkel
van
licht.
Terwijl
de
steen
heen
en
weer
wiebelt,
lijkt
het
hoofd
van
de
kunstenaar
erin
opgesloten
te
zitten.
Langzaam
lost
de
steen/het
hoofd
op
in
de
vloer.
Sinds
2011
is
deze
video-installatie
permanent
opgesteld
in
het Amsterdam UMC (locatie AMC).
In
2007
maakte
Jaap
de
Ruig
een
serie
levensgrote
video-
installaties,
getiteld
The
Army
of
Split
Souls
.
Datzelfde
jaar
waren
ze
te
zien
in
een
monumentale
solotentoonstelling
in
RAM Art in Rotterdam.
In
2009
voltooide
De
Ruig
The
Source
-
One
Day
In
A
Roma
Settlement
In
Romania
,
een
film
die
in
première
ging
op
het
International
Film
Festival
Rotterdam.
Diep
verborgen
in
de
heuvels
wonen
zo'n
350
mensen
in
zelfgemaakte
hutten.
De
film
begint
met
lange,
statische
shots
van
het
begin
van
een
nieuwe
ochtend.
Een
pastorale
manier
van
leven
begint:
koeien
en
paarden
worden
gehoed,
water
wordt
uit
een
bron
gehaald
etc.
's
Middags
slaat
de
sfeer
om
en
schreeuwen
en
bedreigen
mensen
elkaar.
Beetje
bij
beetje
keert
de
serene
sfeer
terug,
maar
terwijl
de
zon
ondergaat
zijn
de
naweeën
van de ruzie nog hoorbaar.
Tussen
2011
en
2015
ondernam
De
Ruig
het
project
What
David
Sees,
waarin
hij
samenwerkte
met
een
jonge
Roemeense
Roma
die
hem
een
fotocamera
te
leen
vroeg
om
het
dagelijkse
leven
in
de
Roma-wijk
waar
hij
woont
vast
te
leggen.
Dit
project
leverde
6000
foto's,
een
video-installatie,
een boek en een documentaire op.
In
opdracht
van
Museum
voor
Hedendaagse
Kunst
De
Domijnen
in
Sittard
creëerde
de
kunstenaar
in
2017
De
woonwagen,
dat
ben
ik
.
Hij
werkte
samen
met
reizigers
uit
de
omgeving
van
Sittard
die
hem
hun
miniatuur
woonwagens
met
bijbehorende
paardjes
uitleenden.
Behalve
in
een
installatie
resulteerde
het
in
een
korte
documentaire
waarin
de
eigenaren
uitlegden
waarom
de
miniatuurwagens
zo
belangrijk voor hen zijn.
De
vreemde
houding
van
de
mens
ten
opzichte
van
boerderijdieren
is
de
laatste
jaren
het
centrale
thema
van
de
kunstenaar.
De
eerste
resultaten
werden
getoond
tijdens
het
evenement
Een
dier
/
een
mens
in
2018
in
Amsterdam,
dat
bestond
uit
een
symposium,
een
tentoonstelling,
en
een
videoprojectie op de ramen van vijf grachtenpanden.
In
2020
richtte
Jaap
de
Ruig
zijn
eigen
uitgeverij
op,
Uitgeverij
Caprae
.
De
naam
is
een
eerbetoon
aan
geiten
(Latijn:
caprae),
de
dieren
die
hem
ooit
fysiek
en
psychisch
hebben
gered.
Hoewel
geiten
vaak
worden
geassocieerd
met
ontbossing
en
woestijnvorming,
is
het
de
geitenhoeder
(de
mensheid)
die
verantwoordelijk
is.
Bij
elke
publicatie
van
Uitgeverij
Caprae
wordt
nagedacht
over
de
gevolgen
voor
het
milieu.
De
Ruig
is
verantwoordelijk
voor
de
vormgeving,
de
fotografie,
de
illustraties en de productie.
In
2021
voltooide
de
kunstenaar
GEEN
PANIEK
-
Een
jaar
in
lockdown
op
150m²
polderland
.
In
een
56
minuten
durende
film
volgt
hij
het
ritme
van
de
seizoenen
op
een
onooglijk
stukje
land
in
Nederland,
waar
de
natuur
zich
stoïcijns
onthoudt
van
elke
reactie
op
de
menselijke
consternatie
over
een pandemie.
Het
jaar
2022
werd
gekenmerkt
door
het
project
Het
vrolijke
varken,
als
commentaar
op
de
omgang
van
de
moderne
mens
met
varkens.
Terwijl
deze
diersoort
wereldwijd
wordt
gehouden
in
de
daglichtloze
schuren
van
de
bio-industrie,
toonde
een
video-installatie
op
de
ramen
van
vier
Amsterdamse
grachtenpanden
hoe
de
kudde
van
een
biologische
varkensboer
zich
vermaakt
rond
een
modderpoel.
De
bijbehorende
tentoonstelling
had
als
ondertitel
‘Ironie
voor
kinderen
(en
volwassenen)’.
In
vijfentwintig
kleine
olieverfschilderijen
liet
de
kunstenaar
zien
hoe
de
mens
zichzelf
voor
de
gek
houdt
door
het
vee
dat
hij
het
slechtst
behandelt,
in
beeldjes
en
speelgoed
neer
te zetten als koddige wezens die menselijk gedrag vertonen.
De
vondst
op
Marktplaats
in
2023
van
een
negentiende-
eeuws
schilderij
met
koeien
in
een
verstild
landschap
triggerde
bij
De
Ruig
een
geluksgevoel,
ook
al
was
het
schilderij
beschadigd
en
zat
er
zelfs
een
gat
in.
Nu
de
klimaatcrisis
niet
meer
te
ontkennen
valt
en
de
mensheid
eindelijk
wakker
wordt,
vormt
dit
in
2024
het
uitgangspunt
voor
nieuw
videowerk
The
Incredible
Beauty
of
Organic
Farming
.
Want
ook
al
gaat
de
wereld
zoals
wij
die
kennen
veranderen,
er
zijn
allang
boeren
die
het
anders
doen,
die
laten
zien
dat
er
een
realiteit
bestaat
die
zicht
op
een
leefbare toekomst kan bieden.
Facebook - Instagram
Jaap
de
Ruig
plaatst
regelmatig
een
afbeelding
uit
zijn
archief
op
Facebook,
Instagram
en
Youtube
en
Vimeo.
Daar
zijn
ook
videofilms of fragmenten van video's geüpload.
Instagram
Facebook
YouTube
Vimeo
Statement
Video
en
film
maken
gebruik
van
de
bestaande
werkelijkheid
om
een
nieuwe
werkelijkheid
te
creëren,
die
de
bestaande
onderzoekt.
Book preview EEN DIER / EEN MENS